Klimaatgezonde tuin

De klimaatuitdaging is groter en dringender dan ooit. De negatieve gevolgen van de klimaatverandering voelen we ook in Lievegem. Extreme buien worden afgewisseld met lange periodes van droogte. Maar samen kunnen we het tij nog keren. Jij en je tuin(tje) zijn een stuk van de oplossing! Ook op kleinere percelen kan je meer groen creëren op je dak, je gevel, je balkon of koertje.

Provincie Oost-Vlaanderen biedt een folder aan met daarin 20 concrete tips die je helpen om meer ruimte te creëren voor water en biodiversiteit. Zo krijg je een woonomgeving vol leen, waar bijen, vlinders en vogels zich thuis voelen. Zij helpen je straks ontspannen met hun vrolijk gefladder en gekwetter.

Vlaanderen is sterk verstedelijkt en de beschikbare ruimte is schaars. er is nood aa meer groene ruimte. Door je tuin of terras als een stukje natuur in te richten, heb je niet alleen een aangename plek om te toeven, je draagt ook bij aan een beter klimaat.

20 tips voor een klimaatgezonde tuin

Beperk de oppervlakte gazon

Beperk de grasoppervlakte in je tuin. Maai minder frequent, laat het gras en madeliees wat langer en hou enkel de looppaden kort. Een graslandje met biobloembollen of bloemenweide zijn vrolijke alternatieven voor een klassiek saai gazon. Koop geen robotmaaiers want die verminken egels die ’s nachts op pad gaan.

Plant een boom

Bomen zijn natuurlijke airco’s! Ze koelen dankzij de schaduw van de kruin, maar ze slaan ook water op. Bij warm weer verdampen ze dat water. Zo verkoelen bomen zichzelf. Ook jij, je tuin en je huis genieten mee van de koelere omgeving. Kies een boom op maat van jouw tuin. Zo hoef je niet te snoeien.

Kies inheemse bomen, struiken en vaste planten die ook bloeien

Planten ‘van hier’ zijn beter aangepast aan de lokale omstandigheden. Ze bieden een thuis voor vogels, insecten en allerlei dieren. Met een bloeiende daktuin, een groendak of bloeiende klimplanten zorg je ook in de stad voor meer leven en biodiversiteit.

Vergroen je gevel of balkon

Klimplanten tegen de gevel zijn één van de gemakkelijkste oplossingen voor meer groen. Ze zijn interessant voor insecten en vogels. Ze houden gevels droog en helpen isoleren. Bovendien vangen ze jn stof op en temperen ze de effecten van wind, zon en geluid. Dat klimop de gevel zou aantasten is een fabeltje! Ook een balkon kan je vergroenen met potplanten en klimplanten die voor schaduw zorgen. Je kan ook kruiden en groenten kweken in potten of bak kweken.

Breek verharding uit en gebruik waterdoorlatende alternatieven

Op verharde oppervlakten kan het regenwater de grond niet insijpelen. Het kostbaar regenwater vloeit weg in riolen. Verharding bevordert droogte en wateroverlast! Gebruik verharding dus alleen op plaatsen waar dat echt nodig is. Hou rekening met de waterdoorlatendheid van materialen en ondergrond.

Sla regenwater op in je tuin

Geef ruimte en tijd aan regenwater om in de bodem te dringen. Zelfs door kleine hoogteverschillen aan te brengen, laat je het water na een hevige regenbui vloeien naar een plek waar het de tijd krijgt om in de bodem te trekken. Maak dus een poeltje, inltratiegreppel, regenwatervijver of moeraszone in je tuin.

Laat afgevallen blad liggen

Een dikke laag blad gee onkruid minder kans, stimuleert het bodemleven en isoleert de bodem tegen vrieskou. Naarmate het blad vergaat, maakt het de bodem rijker en voedzamer, als een spons die water vasthoudt. Je hoe dus niet te harken en niet te gieten, tenzij op je gazon. Werk, geld en tijd voor jou gespaard!

Laat dood hout liggen of staan

Tal van dieren en planten zijn voor hun voortbestaan aankelijk van dood hout. Een takkenril met dood hout zorgt voor heel wat leven. Egels en kleine zoog- dieren komen er graag schuilen. Met een egel in de tuin krijgen slakken geen kans!

Maak een vogelbosje

Dit is een compact bosje waarin verschillende inheemse besdragende struiken en kleinere bomen vrij dicht bij elkaar staan. Vogels vinden hier eenvariatie aan bessen en insecten. Planten met doornen bieden ideale schuil- en nestgelegenheid. ’s Winters kan je bijvoederen. Zorg ook voor water voor de vogels om te drinken. En te baden!

Verwelkom hommels en bijen

Bestuivers zorgen voor onze voedelsvoorziening. Bijen hebben bloemen nodig met meeldraden en een stamper die goed bereikbaar is. Hommels hebben liever bloemen met een diepe kelk. Plant daarom bij voorkeur verschillende soorten met enkelvoudige bloemen die allemaal op een ander tijdstip bloeien. Zo hebben deze bestuivers het ganse jaar door nectar. Enkelvoudige bloemen zijn vlot toegankelijk voor alle bestuivers. Wist je dat ook wilg, linde, esdoorn of klimop belangrijke nectarbronnen zijn?

Maak een oase voor vlinders

Vlinders hebben nood aan bloemen om van te eten, planten om in te schuilen en verwilderde hoekjes om in te overwinteren. Ook hebben ze specieke waardplanten nodig. Dit zijn planten waar ze hun eitjes in leggen en de jonge rupsen zich kunnen voeden. Ooit wordt zo’n rups de mooiste vlinder!

Zorg voor laagjes in je tuin

Wist je dat een natuurlijk bos uit lagen bestaat: dat zijn de boomlaag, struiklaag, kruidlaag en strooisellaag. Door de opbouw van een natuurlijk bos te imiteren, maak je jouw tuin gevarieerder en interessant voor jezelf en dieren. Bovendien heb je op die manier ook minder onderhoudswerk. Zag jij al iemand wieden in een natuurlijk bos?

Zorg voor een gezonde bodem

In een gezonde bodem zit voldoende zuurstof en vocht, essentieel voor een gezonde plantengroei. Nuttige schimmels, bacteriën en allerlei kleine beestjes zoals regenwormen of pissebedden zetten organisch materiaal om. Zo krijgen planten voeding. Haal bodemlagen niet door elkaar: je kan beter woelen dan spitten. Moet je toch spitten, doe het dan ondiep.

Kies voor een levende tuinafscherming

Groene omheiningen bieden windbescherming, privacy, zuurstof en schaduw. Hagen, heggen, houtkanten of struikgordels zijn heel nuttig voor dieren. Dieren gebruiken deze lijnvormige elementen ook als verbindingsweg naar de beplanting van de buren of de omgeving. Zorg dat er doorgang is voor egels en padden naar de buren. Vermijd dure afsluitingen met platen of rasters.

Plant bodembedekkers

Bodembedekkers verhinderen dat ongewenste planten zich kunnen vestigen. Zo heb je minder onderhoudswerk. Ze zijn een goed alternatief voor gazon waar je niet loopt of waar gras slecht groeit.

Gebruik geen pesticiden of kunstmeststoffen

Deze brengen je tuin onnodig uit balans, zijn duur en hebben slechts een kortstondig effect. Zoek de oorzaak van de plaag en pas alternatieve maatregelen toe.

Maak een verloren tuinhoekje

Verzamel wat losse stenen, gebroken bloempotten, dakpannen, dun en dik hout kris kras in een hoekje. Hierin kunnen allerlei dieren zich verschuilen of komen overwinteren. Heb je het liever netjes? Maak dan een egelhuisje, bijenhotel of voederhuisje.

Buiten spelen is heerlijk

Je (klein)kinderen zullen je dankbaar zijn voor een natuurlijke tuin waar het leuk ravotten is. Vergeet de trampoline en maak plaats voor een wilgenhut of een leuke klimboom. Je eigen kamp maken in de tuin met een paar stokken en een oud laken garandeert uren en dagen speelplezier!

Geniet van je natuurlijke tuin

Minder gazon en langer gras, betekent minder maaien. Een losse heg is minder werk dan een strakke haag. Als je voldoende rekening houdt met de ruimte die volwassen bomen en struiken nodig hebben, heb je minder snoeiwerk. Zo heb je meer tijd voor jezelf en je familie. Vergeet dus niet een plekje voor je hangmat of tuinstoel om te genieten van het buitenleven.

Meer tips en informatie

www.groenblauwpeil.be
www.vmm.be/mijngifvrijetuin
www.plantvanhier.be
www.mijntuinlab.be
www.velt.nu/plantenzoeker
www.tuinhier.be
www.byebyegrass.eu