Dorpstuin

Het nieuwe Huis van Lievegem met administratief en cultureel centrum, nestelt zich in een historisch open binnengebied in het centrum van de deelgemeente Lovendegem. Dit groene binnengebied bevestigt het groene karakter van Lievegem. Het sluit aan op de schitterende, bomenrijke Kasteeldreef die het groene Kasteeldomein van Lovendegem verbindt met de Vaart. Via de Kasteeldreef en de Noense Wegel wordt de site verbonden met het ruime achterliggende bulkengebied.

Van dit centraal gelegen, groene binnengebied maken we een dorpspark dat een hedendaagse landschappelijke typologie wil toevoegen binnen het bestaande groenareaal van de gemeente met al sterke bestaande landschappelijke figuren. Deze collectieve groenruimte is een ideale groene omgeving op schaal van het historische dorp en uitermate geschikt als open ruimte bij de functies die we er in plaatsen. Het dorpspark biedt groen voor alle inwoners met ruimte voor spel, natuur, ontspanning en ontmoeting.

Het binnengebied zal een echte publieke ruimte worden die opgeladen kan worden met dorpse activiteiten. De nabijheid van de buitenschoolse kinderopvang is een aanleiding om het gebruik door kinderen mee te nemen, spelaanleidingen, buitenklas, educatieve aard, … Ook het gebruik van de tuin door het cultuurcentrum of het administratief centrum behoort zeker tot de mogelijkheden, we denken aan een receptie, een trouw in buitenlucht, een klein optreden of een speech. Daarbij moet voldoende aandacht zijn om dit steeds in samenspraak met de buren te doen om de overlast te beperken. Het dorpspark kan zeker ook een rol spelen bij jaarlijkse evenementen zoals de kermis.
 

Gebouw in het park, met de voeten in het gras

Het Huis van Lievegem refereert naar de vele kastelen in de gemeente, die ook als gebouwen in een prachtige natuurlijke omgeving zijn ingeplant. Langs alle zijden rond het gebouw is een mooie ruimte behouden voor groen, waardoor het gebouw als los element in deze ruimte staat.

We kiezen daarom voor een compacte verharding in het dorpspark en rondom het gebouw. Door de verharding te
minimaliseren houden we zoveel mogelijk open ruimte groen en infiltrerend. De verharding rondom het gebouw legt de relatie tussen het gebouw en het dorpspark. Het nieuwe Huis van Lievegem wordt letterlijk omarmd door een dorpsterras dat werkt als de verbindende ruimte tussen de verschillende functies van het gebouw. Aan de toegang van het Huis van Lievegem ontstaat een pleintje, aan de achterzijde een terras. Het pleintje takt aan op de primaire ontsluiting tussen de Centrumstraat en de Larestraat. Het terras sluit aan op het cultuurcentrum en de foyer en biedt aan de westzijde een prachtig uitzicht op de open ruimte van het dorpspark. We zetten in op een directe relatie tussen het gebouw en de groene ruimte.

Op deze manier kan deze plek actief mee betrokken worden in het functioneren van het gebouw, als een bijkomende 'zaal' in open lucht of als picknick-plek voor de werknemers. Ter hoogte van de fietsenstalling is de breedte van de verharding geminimaliseerd om toekomen en vertrekken met de fiets te faciliteren. De bochtstralen, aansluitingen en bewegingen zullen nog verder gefinetuned worden in samenspraak met de gemeentelijke teams.

Het dorpsterras vormt het platform in het dorpspark waarop het nieuwe Huis van Lievegem kan schitteren. We zien hier een subtiele verwijzing naar terrassen en inkompartijen bij de vele historische kastelen en landhuizen in de gemeente. We herinterpreteren het idee van een kasteel met een kasteeldreef in een kasteeltuin naar het Huis van Lievegem op een dorpsterras in het dorpspark. Dit project kan zo een nieuw hoofdstuk schrijven binnen de geschiedenis van de gemeente.

Goed toegankelijke padenstructuur

De padenstructuur in het park is zo opgezet dat we enerzijds vanuit alle straten een logische verbinding maken met de ingang van het Huis van Lievegem, anderzijds beschrijft het pad een aangename parkroute en doorsteek tussen de Centrumstraat, de Larestraat en Kerkelare. We komen tot een eenvoudige driesprong vanuit drie duidelijke en aangename toegangspunten. Zachte bochten begeleiden de meest intensieve routes.

De hoofdpaden zijn aangenaam zachte assen voor zowel fietsers als wandelaars, met gemengd verkeer. Het hoofdpad loopt vanaf de Centrumstraat naar de Larestraat en verbindt tegelijk ook de twee goed bereikbare randparkings. Het hoofdpad is een parkpad (geen fietspad) van 3m breed met zijdelingse bijverharding voor de brandweer. Het hoofdpad passeert langs het inkompleintje voor het Huis van Lievegem. Het inkompad vanaf de Kasteeldreef en het dorpsterras krijgen een robuuste aanleg met een verfijnde uitwerking. De materialiteit moet
aangepast zijn aan het publieke gebruik, toegankelijkheid voor verschillende verkeersmodi en tegelijk het dorpse karakter benadrukken.

Een tweede pad in dezelfde verharding loopt langs het gebouw en maakt de aansluiting op Kerkelare. Het niveauverschil naar de straat zal uitgevlakt worden en aangepast aan maximale helling voor de brandweer en toegankelijkheid. Een smaller pad maakt een tegengestelde beweging en kan in een waterdoorlatende halfverharding of als een ezelspad met open voegen worden vorm gegeven.

Verspreid langs de paden plaatsen we enkele aangename banken. De banken kunnen uitgewerkt worden als een betonsokkel die tegelijk als sokkel voor kunstintegratie dienst kan doen, maar ook een aangenaam zitvlak kan krijgen en zelfs voorzien kan worden van wat technische uitrusting zoals een stopcontact, verlichting of een 'free wifi'-punt.

Dorpspark als eenvoudig park

Het dorppark wordt ingericht als eenvoudig ingerichte open ruimte die bovendien onderhoudsarm is. Een afwisseling van extensief en intensief beheer kan het park een interessante geleding geven. De randen van het dorpspark, voornamelijk achterkanten van tuinen, willen we uniform begrenzen met een natuurlijke buffer, een gemengd struikmassief. We willen geen strakke haag bekomen maar een open groenstructuur met heel wat ecologische en biologische meerwaarde, vlinder-, insecten en bijenaantrekkende soorten krijgen hier alle kansen.

Er is heel wat interesse in speelmogelijkheden voor de dorpskern, we denken daarbij aan avontuurlijke houten spelaanleidingen en zeker niet aan metalen of plastieken speeltoestellen. We willen grondverzet gebruiken om eenvoudige spelaanleidingen vorm te geven. Aan Kerkelare voorzien we een talud om het hoogteverschil uit te vlakken. In de oosthoek voorzien we een gaard, deze zal nog verder uitgewerkt worden in samenspraak met de gemeentelijke teams en de adviesraden. Educatieve meerwaarde, een generatietuin of een plukgaard zullen verder onderzocht worden. Er wordt gedacht aan een heemgaard met klimaatbestendige inheemse bomen met aandacht voor droogtegevoelige soorten, een herdenkingsboom, een speeldernis, een bijenhotel met misschien zelfs ruimte voor lokale imkers, een openluchtklas, integreren van vogelkastjes (ook in de architectuur van het gebouw).

Er wordt een wadi voorzien langs het ezelspad. De wadi vormt geen barrière meer tussen het gebouw en het park, er is ook onderzocht om de wadi dichter tegen Kerkelare te brengen maar we krijgen het hemelwater dan moeilijk tot aan de wadi. We opteren voor een positie dicht bij het gebouw waarbij langs het ezelspad een bijzondere beplanting mogelijk wordt. De wadi wordt uitgevoerd als een ondiepe infiltratiegracht,
een lokale verdieping langs het pad waar planten die om kunnen met wisselende waterstanden goed zullen gedijen. Deze wadi buffert en infiltreert het hemelwater afkomstig van het Huis van Lievegem en zal goed gedetailleerd worden zodat deze goed functioneert. In de oksel van het gebouw ontstaat zo een bijzondere plek met een specifieke biodiversiteit en plantenkeuze. Hier kan ook een eenvoudige en avontuurlijke waterspeelplek met een eenvoudige onderhoudsarme mechanische grondwaterpomp ingericht worden.

Tijdens de week kunnen de medewerkers van het Huis van Lievegem werken in een aangename groene werkomgeving en tijdens pauzemomenten even verpozen op het gras in de dorpspark. Na de schooluren geeft het ruimte aan schoolkinderen om te ravotten en te spelen, aansluitend op de cultuurzalen en de tuin van de Speelboom. Tijdens de weekends kunnen de jeugdbewegingen van Lievegem de tuin gebruiken om activiteiten te organiseren. Tijdens de jaarmarkt biedt de tuin plaats voor kraampjes en nemen de inwoners het parkje in.